ಸಣ್ಣ ರೈತರಿಗೆ ಲಾಭದಾಯಕ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜಿತ ಕೃಷಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ

ಪರಿಚಯ
ಕೃಷಿ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಹೃದಯವಾಗಿದೆ. ಸಣ್ಣ ರೈತರಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಭೂಮಿ, ಕಡಿಮೆ ಮೂಲಧನ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನದ ಅಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾ, ಹೆಚ್ಚು ಲಾಭ ಪಡೆಯುವ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಇಂದಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ “ಸಂಯೋಜಿತ ಕೃಷಿ” ಮತ್ತು “ಲಾಭದಾಯಕ ಬೆಳೆಗಳು” ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ, ಸಣ್ಣ ರೈತರಿಗೆ ಲಾಭದಾಯಕ ಕೃಷಿ ವಿಧಾನಗಳು, ಸಂಯೋಜಿತ ಕೃಷಿ, ನವೀನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಚಾರ, ಮತ್ತು ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.

1. ಲಾಭದಾಯಕ ಬೆಳೆಗಳ ಆಯ್ಕೆ

ಸಣ್ಣ ರೈತರಿಗೆ ಲಾಭ ನೀಡುವ ಪ್ರಮುಖ ಬೆಳೆಗಳು:

(a) ತರಕಾರಿ ಬೆಳೆಗಳು:

ಟೊಮೇಟೋ, ಕ್ಯಾರಟ್, ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ, ಬೀನ್ಸ್, ಪಲ್ಗುವಿಕೆ

ಕಡಿಮೆ ಭೂಮಿ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಪಾದನೆ ನೀಡಬಹುದು

ಉತ್ತಮ ಬೆಳೆಗಾಗಿ ಸಸ್ಯರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಬಳಸಬಹುದು

(b) ಹಣ್ಣುಗಳ ಬೆಳೆಗಳು:

ಬಾಳೆಹಣ್ಣು, ಮಾವು, ಪೇರಳೆ, ನಾರಂಗಿ

ಹಣ್ಣುಗಳು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಲೆ ಪಡೆಯುತ್ತವೆ

ನೈಸರ್ಗಿಕ ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು

(c) ಧಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಬೆಳೆಯುವಿಕೆ:

ತೊಗರಿ, ಜೋಳ, ರಾಗಿ

ಜೈವಿಕ ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ನೀರಾವರಿ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಉತ್ತಮ ಉತ್ಪಾದನೆ

ಸಲಹೆ: ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೇಡಿಕೆ, ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಬೆಳೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು ಲಾಭದಾಯಕ.

2. ಸಂಯೋಜಿತ ಕೃಷಿ (Integrated Farming System)

ಸಣ್ಣ ರೈತರಿಗೆ, ವಿವಿಧ ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವುದು ಲಾಭದಾಯಕ. ಇದರಿಂದ ಆದಾಯದ ನಿರಂತರತೆ, ಪರಿಸರ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಭೂಮಿ ಬಳಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಂಯೋಜಿತ ಕೃಷಿಯ ಅಂಶಗಳು:

ಕೃಷಿ + ಪಶುಪಾಲನೆ: ಹಸಿರು ಪಲಸ, ಹಸು, ಕುರಿ, ಕೋಳಿ

ಮೀನುಗಾರಿಕೆ: ನೀರಿನ ಸಾಧನದ ಮೂಲಕ ಮೀನುತೋಟ

ಹಸು ಮತ್ತು ಕುರಿಯಿಂದ ಉಪ ಉತ್ಪನ್ನ: ಹಾಲು, ತುಪ್ಪ, ಹೋಳು ಬಳಿಕೆ

ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ: ಕೊಳ, ಹಸಿರು ಪಲಸ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಗುಣಮಟ್ಟ ಕಾಯ್ದು ನಿರ್ವಹಣೆ

ಉದಾಹರಣೆ:

1 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿತ ಕೃಷಿ ಮಾಡಬಹುದು:

50% ಹಸಿರು ತರಕಾರಿ

20% ಹಣ್ಣು

20% ಪಶುಪಾಲನೆ ಮತ್ತು ಗೋಣ

10% ಮೀನುತೋಟ

3. ನವೀನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಬಳಕೆ

ಸಣ್ಣ ರೈತರಿಗೆ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಸಲಹೆಗಳು:

(a) ಸಂವೇದಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ (Sensor-based Farming):

ನೆಲದ ತೇವಾಂಶ, pH, ಪೋಷಕಾಂಶ ಗಮನಿಸಲು

ಬೆಳೆಯ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ

(b) ನವೀನ ನೀರಾವರಿ ವಿಧಾನಗಳು:

ಡ್ರಿಪ್ ಇರಿಗೇಶನ್: ಕಡಿಮೆ ನೀರಿನ ಬಳಕೆ, ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಪಾದನೆ

ಸ್ಪ್ರಿಂಕ್ಲರ್ ಪದ್ಧತಿ: ನೀರು ಸಮಾನವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೆ

(c) ಜೈವಿಕ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯರಕ್ಷಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ:

ರಾಸಾಯನಿಕ ಹಾರ್ಮಿಕಿಕೆ ಕಡಿಮೆ

ಕೀಟ ನಿರೋಧಕ ಸಸ್ಯ ಅಥವಾ ಜೈವಿಕ ಉಪಕರಣಗಳ ಬಳಕೆ

4. ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಲಹೆಗಳು

(a) ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಚಾರ:

ಸ್ಥಳೀಯ ಹಣ್ಣು/ತರಕಾರಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿ

ಗ್ರಾಹಕರ ಅವಶ್ಯಕತೆ ತಿಳಿದು ಬೆಲೆ ನಿರ್ಧಾರ

(b) ಒಟ್ಟೂ ಉತ್ಪನ್ನ ಮಾರಾಟ:

ರೈತ ಕೋопераಟಿವ್ ಮೂಲಕ ಮಾರಾಟ

ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮಾರಾಟ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ ಬಳಕೆ

(c) ಗುಣಮಟ್ಟ ಕಾಪಾಡುವುದು:

ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಪಾಕೇಟ್, ಪ್ಯಾಕಿಂಗ್, ಸಂಸ್ಕರಣಾ ವಿಧಾನ

ತರಕಾರಿ/ಹಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ತಾಜಾವಸ್ಥೆ ಕಾಯ್ದು ಉತ್ಪನ್ನ ಮೌಲ್ಯ ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು

5. ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಕೃಷಿ

ಕೋಳದ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಪಲಸ ಬಳಕೆ: ನೈಸರ್ಗಿಕ ರಸಾಯನಿಕ ಕಡಿಮೆ

ಮಳೆಯ ನೀರು ಸಂಗ್ರಹಣೆ: ಸುಸ್ಥಿರ ನೀರಾವರಿ

ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಬಳಕೆ: ಮಣ್ಣಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಣೆ, ಕೀಟ ನಿರೋಧ

6. ಸಣ್ಣ ರೈತರಿಗೆ ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾರ್ಗಗಳು

ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ: ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯುವುದು

ನಗದು ಪ್ಲಾನ್: ಬೆಳೆಗಾಗಿ ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಲಾಭ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿ

ಉತ್ಪನ್ನ ವೈವಿಧ್ಯ: ಒಂದೇ ಬೆಳೆ ಮಾತ್ರ değil, ಮಿಶ್ರಿತ ಬೆಳೆ ಮತ್ತು ಪಶುಪಾಲನೆ

ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕ: ಹಣ್ಣು/ತರಕಾರಿ ಪಾಕೇಟ್ ಮಾಡುವ ಘಟಕದಿಂದ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ

ಸಾರಾಂಶ
ಸಣ್ಣ ರೈತರಿಗೆ, ಸಂಯೋಜಿತ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಲಾಭದಾಯಕ ಬೆಳೆಗಳ ಆಯ್ಕೆ ಮೂಲಕ ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯ ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯ. ನವೀನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಜೈವಿಕ ಕೃಷಿ, ಸೂಕ್ತ ನೀರಾವರಿ ವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಚಾರವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಸಣ್ಣ ಹಂತಗಳಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ, ಕ್ರಮೇಣ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ಕಾಣಬಹುದು.

CTA (Call to Action)
ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಲಾಭದಾಯಕವಾಗಿಸಲು ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದೀರಾ? ಈ ಲೇಖನವನ್ನು ನಿಮ್ಮ ರೈತ ಸ್ನೇಹಿತರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸಿನ ಹಾದಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ!

ಸಮಗ್ರ ಕೃಷಿ

ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ ಪ್ರದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಜ್ಯಾಮಿತೀಯ ಏರಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯ ನಂತರದ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಹಿಡುವಳಿಗಳ ಕುಗ್ಗುವಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ರೈತರು ತಮ್ಮ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಬೆಳೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ, ಜೇನು ಸಾಕಣೆ, ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಹಂದಿ ಸಾಕಣೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಂತಹ ಕೆಲವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ರೈತರು ಕಡಿಮೆ ಲಾಭದಾಯಕ ಕ್ಷೇತ್ರ ಬೆಳೆ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಬಹು-ಉದ್ಯಮ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕಡಿಮೆ ಉತ್ಪಾದಕ, ಆದರೆ ಪರಿಸರೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸುಸ್ಥಿರವಾಗಿದ್ದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಿಶ್ರ ಅಥವಾ ಸಮಗ್ರ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (IFS) ಮತ್ತೆ ಬರುತ್ತಿದೆ.

ಸಮಗ್ರ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸುಸ್ಥಿರ, ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಪಾದಕ, ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಮಿಶ್ರ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಇಳುವರಿ ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಸಾರಜನಕ ಪೂರೈಕೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಯೂನಿಟ್ ಉತ್ಪನ್ನಕ್ಕೆ ಜೈವಿಕ ನಾಶಕ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಈ ಗುರಿಯು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಆಧಾರಿತ ಕೃಷಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕೃಷಿಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಪಾದಕತೆ ಮತ್ತು ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಈ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸುವ ಜೈವಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಗರಿಷ್ಠ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಕೃಷಿಯು ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ನಾಶಕಗಳಂತಹ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಒಳಹರಿವುಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಗರಿಷ್ಠಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೃಷಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಬಾಹ್ಯ ಒಳಹರಿವು ಮತ್ತು (ಹೆಚ್ಚು) ನೈಸರ್ಗಿಕ ಬೆಳೆ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ.

ಸಮಗ್ರ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಅನುಕೂಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ:
• ಹೆಚ್ಚಿದ ಆಹಾರ ಪೂರೈಕೆ: ತರಕಾರಿ ಅಥವಾ ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಬೆಳೆಗಳು ಒಂದೇ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಧಾನ್ಯ ಬೆಳೆಗಳಿಗಿಂತ 2 ರಿಂದ 3 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕ್ಯಾಲೊರಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಬಹುದು. ಜೇನುಸಾಕಣೆ, ಮಶ್ರೂಮ್ ಬೆಳೆಯುವುದು, ಅರಣ್ಯ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಜಲಚರ ಸಾಕಣೆಯನ್ನು ಬಹು-ಹಂತದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಿದರೆ, ಅವು ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯ ಬೆಳೆಗಳ
ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರದಂತೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆಹಾರವನ್ನು ನೀಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು.

ಬೆಳೆ ಅವಶೇಷಗಳ ಮರುಬಳಕೆ: ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 200 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್‌ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು
ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಶೇಷಗಳು. ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರತಿಶತವನ್ನು ಅಣಬೆ ಕೃಷಿಗೆ ಬಳಸಿದರೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ಹಲವಾರು ಪಟ್ಟು ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಬೆಳೆ ಅವಶೇಷಗಳಿಂದ ಉತ್ತಮ ಕ್ರಿಮಿಕೀಟ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಸಹ ಉತ್ಪಾದಿಸಬಹುದು. ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಕನಿಷ್ಠ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ ಭೂಮಿಯ ಬಳಕೆ: ಕನಿಷ್ಠ ಮತ್ತು ಪಾಳುಭೂಮಿಗಳನ್ನು ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಕೋಳಿ ಸಾಕಣೆ, ಅಣಬೆ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಬೆಳೆ ಸಾಕಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಜೇನು ಸಾಕಣೆಯ ಸಂಯೋಜನೆಗೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು.
• ಹೆಚ್ಚಿದ ಉದ್ಯೋಗ: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳ ಕುರಿತು ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು, ಕೃಷಿಯೋಗ್ಯ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆ+ಮೀನುಗಾರಿಕೆ+ ಜಾನುವಾರುಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಕೇವಲ ಬೆಳೆಗಿಂತ ಮೂರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಲಾಭದಾಯಕ ಉದ್ಯೋಗ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಅರಣ್ಯ ಕೃಷಿ, ಜೇನು ಸಾಕಣೆ ಮತ್ತು ಅಣಬೆ ಕೃಷಿಯಂತಹ ಇತರ ಕೃಷಿ ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ಸಹ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ಅವು ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ಲಾಭದಾಯಕ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಒದಗಿಸಬಹುದು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಜೀವನ ಮಟ್ಟ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. • ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆಯ ಪುನಃಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ: ಬೆಳೆ-ಜಾನುವಾರು-ಕೋಳಿ-ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ, ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಬಹುದು. ಇದು ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಛ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಮಲ್ಚಿಂಗ್
ಮಲ್ಚಿಂಗ್ ಎಂದರೆ ಮಣ್ಣನ್ನು ಆವರಿಸಲು ಸಾವಯವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಸ್ಯಗಳ ಸುತ್ತಲೂ
ಆವಿಯಾಗುವಿಕೆ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ನಷ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಮಲ್ಚಿಂಗ್ ಕೊಳೆಯುವಾಗ ಮಣ್ಣಿಗೆ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ. ಮಲ್ಚಿಂಗ್ ಒಂದು ನಿಯಮಿತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಶ್ರಮ ಮತ್ತು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಾವಯವ ವಸ್ತುಗಳ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಎರೆಹುಳುಗಳಂತಹ ಮಣ್ಣಿನ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು, ಮಣ್ಣಿನ ಸವೆತವನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವುದು ಮತ್ತು ಕಳೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ.

ಹಸಿರು ಗೊಬ್ಬರ

ಇದು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಪದ್ಧತಿಯಾಗಿದೆ. ಧೈಂಚ (ಸೆಸ್ಬೇನಿಯಾ ಅಕ್ಯುಲೇಟಾ), ಸನ್ಹೆಂಪ್ ಅಥವಾ ಹಾರ್ಸ್ಬೀನ್ ಅಥವಾ ಈ ಮೂರರ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಮಾನ್ಸೂನ್ ಮೊದಲು ಬಿತ್ತಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೂಬಿಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ (ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಿದ 30-45 ದಿನಗಳ ನಂತರ), ಬೆಳೆಯನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಬೆರೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಋತುವಿನ ಮುಖ್ಯ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಬಿತ್ತಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಗೊಬ್ಬರವು ಎರಡು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ – ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ ಇದು ಸಾರಜನಕವನ್ನು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯದಾಗಿ ಜೀವರಾಶಿ (ಸುಮಾರು ಐದರಿಂದ ಹತ್ತು ಟನ್ / ಹೆಕ್ಟೇರ್) ಸೇರಿಸುವುದರಿಂದ ಮಣ್ಣಿನ ರಚನೆ ಮತ್ತು ನೀರು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸಾಕಷ್ಟು ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯದ ಮರದ ಎಲೆಗಳು ಲಭ್ಯವಿದ್ದರೆ ಹಸಿರು ಎಲೆ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಸಹ ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದು.
• ಹೊದಿಕೆ ಬೆಳೆ

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೊದಿಕೆ ಬೆಳೆಯನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಮತ್ತು ನೀರು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಗೊಬ್ಬರದಂತಹ ಕಡಿಮೆ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಒಳಹರಿವು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಸಾರಜನಕ-ಸ್ಥಿರೀಕರಣ ಬೆಳೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೊದಿಕೆ ಬೆಳೆಗಳು ಕೆಲವು ಆದಾಯವನ್ನು ನೀಡಬಹುದಾದರೂ, ಅವುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಂಜರು ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣನ್ನು ಮುಚ್ಚಲು, ಮಣ್ಣಿಗೆ ಸಾರಜನಕವನ್ನು ಸೇರಿಸಲು, ಕಳೆಗಳನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಲು, ಮಣ್ಣಿನ ಸವೆತವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಮತ್ತು ನಂತರ ಜೀವರಾಶಿ ಅಥವಾ ಮೇವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವೆಲ್ವೆಟ್ ಬೀನ್ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ಮೇವಿನ ಬೆಳೆ ಮತ್ತು ಜೀವರಾಶಿ ಉತ್ಪಾದಕವಾಗಿ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಉಪಯುಕ್ತ ಹೊದಿಕೆ ಬೆಳೆ ಡೋಲಿಚೋಸ್ ಲ್ಯಾಬ್ಲ್ಯಾಬ್, ಇದು ಮೇವು ಮತ್ತು ಆಹಾರದ ಮೂಲವಾಗಿದೆ.
• ಬೆಳೆ ಸರದಿ ಮತ್ತು ಬಹುಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಏಕಸಂಸ್ಕೃತಿ, ವಾರ್ಷಿಕ ಅಥವಾ ಬಹುವಾರ್ಷಿಕ ಸಸ್ಯಗಳು ಏಕಸಂಸ್ಕೃತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಾಗಿರಲಿ ಏಕಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ತಪ್ಪಿಸುವುದು ಅವುಗಳು ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯಕರ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರೈತರು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಮಣ್ಣು, ನೀರು ಮತ್ತು ಬೆಳಕು ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಒಳಹರಿವುಗಳನ್ನು ಗರಿಷ್ಠವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಕನಿಷ್ಠ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆ ಸರದಿ , ಬಹು-ಬೆಳೆ , ಅಂತರ-ಬೆಳೆ ಮತ್ತು ಬಹುಸಂಸ್ಕೃತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ

ಬೆಳೆ ಸರದಿ

ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯ ಬೆಳೆಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಅನುಸರಿಸುವ ಬೆಳೆಗಳ ಅನುಕ್ರಮ ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು, ಆಳವಾದ ಬೇರುಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಬೇರುಗಳುಳ್ಳ
ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಬೆಳೆ ಮೊದಲ ಬೆಳೆಗೆ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳ ಹಿಂದೆ ಒದಗಿಸಲಾದ ಗೊಬ್ಬರ ಅಥವಾ ನೀರಾವರಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು (ಉದಾ. ಅಕ್ಕಿ + ಗೋಧಿ, ಅಕ್ಕಿ + ಹತ್ತಿ). ಸಾಧ್ಯವಾದ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.